Isa sa napakaraming isyung bumulaga sa pagpasok ng 2020 ang paparaming bilang ng mga tinatamaan ng corona virus disease (COVID-19) sa iba’t-ibang bansa. Umabot na sa 3,000 ang bilang ng mga namatay dahil dito. Sa Pilipinas, may mga kaso na ring naitala ng mga nag-positibo sa COVID-19.

Sa gitna ng panganib na dala nito, pinagkaguluhan ng marami ang pagbili ng face mask sa paniniwalang makatutulong ito sa pag-iwas ng pagkalat ng virus.

“Mask safe nga ba?”

Ayon sa mga doktor, ang paghuhugas ng kamay at pagpapanatiling malinis sa katawan ang pinakamabisa pa ring paraan para makaiwas sa COVID-19. Hindi kinakailangang magsuot ng face mask sa lahat ng pagkakataon. Maaaring gumamit nito kapag pupunta sa masisikip at matataong lugar tulad ng palengke o kung magbibiyahe sa tren, jeep o eroplano. Inililinaw pa rin ng mga infectious disease specialist na hindi kinakailangang magsuot ng face masks ang walang senyales ng ubo, sipon at trangkaso.

Face mask sa mga pabrika? It’s a MUST!

Kung hindi katiyakan ang pagsusuot ng face mask para maging ligtas sa COVID-19, iba naman ang kaso sa loob ng mga pabrika.

Walang dudang kinakailangan at dapat magsuot ng angkop na face mask ang mga manggagawang lantad sa mga kemikal, alikabok, usok, amoy at iba pang maaaring makaapekto sa kanilang kalusugan. Tulad ng iba pang mga personal protective equipment (PPE) libre dapat itong ipinamamahagi ng kompanya sa mga manggagawa.

Ayon sa Section 8 ng Republic Act 11058 o Occupational Safety and Health Law

Workers Right to Personal Protective Equipment (PPE).

Every employer, contractor, subcontractor, if any, shall provide his workers, free of charge, protective equipment for their eyes, face, hands and feet, and lifeline, safety belt or harness, gas or dust respirators or masks, and protective shields whenever necessary by reason of the hazardous work process or environment, chemical, radiological, mechanical and other irritants or hazards capable of causing injury or impairment in the function of any part of the body through absorption, inhalation or physical contact. The cost of PPE shall be part of the safety and health program which is a separate pay item pursuant to Section 20 of this Act.

All PPE shall be of the appropriate type as tested and approved by the DOLE based on its standards. The usage of PPE in all establishments, projects, sites and all other places where work is being undertaken shall be based on the evaluation and recommendation of the safety officer.”

Bagama’t malinaw itong nakasaad sa batas, ang pagbibigay ng angkop at libreng PPE ang isa sa mga OSH standards na pinakamadalas na nilalabag ng mga kompanya.

Patunay ang kaso ng mga manggagawa ng Pepmaco, isang manufacturing company sa Laguna na gumagawa ng surfactant at mga sabon gaya ng Calla at Champion bar at powder.

Ayon kina Keysielyn, Tin at Venn, mga manggagawa mula sa Pepmaco, hindi namimigay ng face mask ang management ng Pepmaco. “Hindi po kami pinapagamit ng face mask sa aming pagawaan,” salaysay ni Tin. “Sa Building 6 kung saan naroon ang surfactant area, doon po ay exposed kami sa mga kemikal  tulad ng Sodium Lauryl Sulfate (SLS), Coco Fatty Alcohol Sulfate (CFAS), colored needles at iba pa. Sa kabila ng mga kemikal na ito, hindi kami binibigyan ng face mask at iba pang PPE,” sabi ni Venn.

Kagyat ang mga epekto sa kalusugan tulad ng hirap sa paghinga at paninikip ng dibdib ang hindi pagbibigay ng management ng angkop na PPE sa loob ng lugar-paggawa.

“Matatapang na kemikal ang ginagamit namin sa paggawa ng sabon gaya ng CFAS, surfactant, Triclocarbon, aluminum at soda ash. Ito ay direkta naming nalalanghap dahil nga sa hindi kami binibigyan ng face mask. Kaya naman nasusunog ang balat namin at pati na rin sa labas na parte ng ilong at bibig. Hindi kami nawawalan ng ubo at sipon. Ang ilan pa sa aming mga kasama ay nagkaroon ng spot sa baga. Marami rin ang mga buntis na katrabaho namin ang nakukunan. Hindi rin sila pinapagamit ng face mask kaya naman nalalanghap din nila ang mga kemikal na sobrang tapang at nagkakaroon ito ng masamang epekto sa sanggol sa kanyang sinapupunan,” paglalahad ni Tin.

Ayon sa Section 29 ng RA 11058 o Prohibited Acts and its Corresponding Penalties, may multang P50,000 ang kompanyang mapatutunayang hindi nagbibigay ng PPE sa mga manggagawa. Sisingilin ito araw-araw mula sa petsa kung kailan nagbigay ng notice of violation hanggang sa araw na mag-comply na ito at nagpamahagi ng libre at angkop na PPE sa mga manggagawa.

Ano ang mask mahalagang hazard control? TANGGALIN ANG PANGANIB!

Dapat tandaan ng mga manggagawa na ang pagtanggal sa panganib ang pinakaepektibo pa ring paraan ng pagkontrol sa panganib sa lugar-paggawa. Kaya’t napakahalagang tukuyin at malalim na alamin ang iba’t ibang panganib sa lugar-paggawa. Anumang panganib (kemikal, sirang makina, at iba pa) na maaaring magdulot ng kapahamakan (aksidente at/o pagkakasakit) sa mga manggagawa kailangang tanggalin sa proseso ng produksyon. (Tingnan ang Hierarchy of Controls sa ibaba.)  

Bagama’t nasa huli at itinuturing na least effective, mahalaga pa ring tiyaking nakatatanggap at nakagagamit ang bawat manggagawa ng angkop at libreng PPE sa lugar-paggawa.

Sa huli, kinakailangan nating harapin nang mulat, sama-sama at organisado ang pagpuksa sa COVID-19 at pagtataguyod sa karapatan ng mga manggagawa sa kaligtasan at kalusugan sa trabaho.